Wszystko o biżuterii złotej

Złota biżuteria stanowi bardzo dobrą inwestycję. Nie tylko z uwagi na to, iż kruszec ten ma się bardzo dobrze na światowych rynkach i zawsze stanowił świetną lokatę, ale przede wszystkim dlatego, iż jest eleganckim dodatkiem do różnych stylizacji i ma ponadczasowy urok. Wprowadza odrobinę luksusu nawet do najbardziej skromnego zestawu, nigdy nie wychodzi z obowiązującej mody, jak również ociepla wizerunek. Jeżeli jak dotąd nie mamy żadnych ozdób wykonanych ze złota we własnej szkatułce na biżuterię, czas najwyższy, żeby to zmienić. Nic tak dobrze nie dopełnia stylizacji, jak odrobina błysku, który jest w stanie nam zaoferować złoto. Zanim jednakże wybierzemy pierwszą złotą biżuterię, musimy odpowiednio przygotować się do zakupów i sprawdzić, o czym powinniśmy pamiętać, żeby kupić produkt mający dobrą jakość, nie zaś podróbkę wykonaną z mającego niewielką wartość tombaku.

Czym jest właściwie złoto?

Złoto to najbardziej kowalny spośród wszystkich metali. Zalicza się do tak zwanych metali szlachetnych. Jest niezwykle miękkie, ciężkie, a do tego błyszczące. Litr złota waży około 20 kg. Złoto w czystej postaci ma jasny odcień żółci, wyraźny połysk i odznacza się odpornością na utlenianie nie tylko w powietrzu, ale też w wodzie. Ponadto, to materiał odporny również na oddziaływanie kwasów. Rozpuszcza się wyłącznie w wodzie królewskiej, która stanowi mieszaninę kwasu azotowego i solnego.

Co bardzo ciekawe, złoto jest na tyle kowalne, iż 1 jego gram może być rozbity na płytkę mającą powierzchnię 1m2. Ponadto płatek złota może być rozbity do momentu, aż będzie praktycznie przeźroczysty. Co więcej, światło, które przez niego przechodzi, ma barwę niebiesko-zieloną, ponieważ złoto silnie odbija czerwone i żółte światło. Właściwość ta dotyczy również podczerwieni i wykorzystuje się ją podczas tworzenia filtrów w żaroodpornych kombinezonach, jak również w kombinezonach dla astronautów.

Opisany pierwiastek bardzo łatwo tworzy stopy z innymi rodzajami metali, takimi jak, chociażby bizmut, platyna, pallad, miedź, rtęć i srebro. Wytwarzając tego rodzaju mieszaniny, można skontrolować kolor, temperaturę topnienia, czy też twardość. Wiele spośród tychże stopów występuje również w naturalnych warunkach.

Czym są próby złota i karaty złota?

Próba złota stanowi określenie zawartości czystego złota w stopie, z którego został wykonany dany przedmiot. Najbardziej istotne są dwa spośród systemów do określania zawartości czystego metalu w stopie zastosowanym celem wykonania przedmiotu. Pierwszym jest system metryczny, w którym ilość metalu czystego podawana jest w promilach. Wówczas próba, na przykład 0,585 mówi nam o tym, iż w tym stopie znajduje się 58,5% czystego złota. Drugi jest systemem karatowym, gdzie zostało przyjęte, że czyste złoto ma 24 karaty. Dlatego też złoto 14 karatowe, zawiera w sobie 14/24 złota czystego, zaś w przeliczeniu na metryczny system, będzie to wspomniane 58,5%. Obecnie w naszym kraju obowiązuje aż 7 prób złota. Trzeba mieć na uwadze, iż nie istnieją pośrednie próby. Oznacza to, iż jeżeli na przykład podczas badania pierścionka wykazano, iż stop posiada próbę 0,581, to na obrączce będzie wybita następna niższa próba, to znaczy próba 0,500.

O czym informuje nas próba złota?

Próba złota musi być wybijana na każdym wyrobie wykonanym ze złota. Wyjątkiem są tutaj monety. Ma to ustrzec nabywców przed ewentualnym wprowadzeniem w błąd przez nieuczciwych sprzedawców. Wybijanie prób, nazywane także cechowaniem, poprzedzone jest zawsze zbadaniem zawartości złota w stopie, z którego został wykonany dany przedmiot. Metale szlachetne w czystej postaci są nazbyt miękkie, zbyt szybko się ścierają i można je łatwo giąć. Dlatego też przykładowo przedmioty użytkowe albo biżuteria musi być wykonana ze stopów miedzi, srebra i złota. Celem eliminacji oszustw i nadużyć, cechy złotnicze broniąc się przed pomówieniami i oskarżeniami miały wyznaczonego mistrza, który zajmował się sprawdzaniem wyrobów, zanim wprowadzono je do sprzedaży, zaś wyniki badania były przez niego potwierdzane poprzez wybicie na wyrobie odpowiedniego znaku z użyciem tak zwanej puncyny.

Jak prawidłowo odczytywać próby i jaka jest relacja pomiędzy próbą a karatem?

Poniższe zestawienie powinno wszystko dokładnie wyjaśnić:

próba 333 – 8-karatowe,
próba 375 – 9-karatowe,
próba 417 – 10-karatowe,
próba 500 – 12-karatowe,
próba 585 – 14-karatowe,
próba 750 – 18-karatowe,
próba 916 – 22-karatowe,
próba 1000 (występuje rzadko, gdyż zwykle złoto zawiera niewielkie zanieczyszczenia) – 24-karatowe.

A jaką ilość złota wyrażoną w procentach zawiera każda spośród prób? Warto rzucić okiem na poniższe zestawienie:

33,3% czystego złota – 6 próba 333,
37,5% czystego złota – 5 próba 375,
50,0% czystego złota – 4 próba 500,
58,5% czystego złota – 3 próba 585,
75,0% czystego złota – 2 próba 750,
96,0% czystego złota – 1 próba 960,
99,9% czystego złota – 0 próba 999.

Dwustronny złoty medalik w kształcie serca

Różne kolory złota-skąd się biorą?

Złoto w czystej postaci ma żółty kolor i przepięknie się błyszczy, jest jednak na tyle miękkim materiałem, iż trudno jest stworzyć z niego biżuterię. Celem zwiększenia jego twardości, miesza się go z innymi metalami, co może mieć wpływ na zmianę jego koloru, a nawet i właściwości.

Białe złoto

To bardzo elegancki i do tego modny kolor złota, o czym świadczyć może na przykład wybór tegorocznej biżuterii na rozdanie Oscarów. Białe złoto stanowi bardzo dobrą alternatywę dla platyny albo srebra. Popularność uzyskało na początku XX wieku w roli zamiennika dla platyny. Aby możliwe było uzyskanie jego chłodnej barwy, złoto mieszane jest z palladem, magnezem albo niklem.

Pomimo domieszki białych metali, stop ten może mieć ciągle słomkowy odcień. W takich wypadkach białe złoto wzmacnia się dzięki pokryciu rodem, który naturalnie ma bardzo jasny kolor. Problem tkwi w tym, iż rodowanie nierzadko się ściera, albo też jest przyczyną powstania rys na biżuterii. Jeśli będą to pierścionki, to pierwsze oznaki możemy zaobserwować już po upływie kilku dni.

Różowe i czerwone złoto

Bardzo popularne ostatnimi czasy, złoto w kolorze różowym, otrzymywane jest poprzez połączenie ze sobą miedzi i czystego złota. Intensywność różowej barwy, czy też czerwieni, rośnie razem ze spadkiem próby złota. Ten typ złota stał się niezwykle popularny w XIX wieku, przede wszystkim na terenie Rosji. Do wzrostu jego popularności przyczynił się także Cartier, który w roku 1920 zaprojektował oryginalną obrączkę Trinity. Złożona ona była z trzech złączonych ze sobą obrączek wykonanych z różowego, białego i żółtego złota. Czerwone złoto ma stanowić symbol miłości, żółte lojalności, zaś białe oznacza przyjaźń. Splecione razem, tworzą ze sobą harmonijną całość.

Czarne złoto

Czarne złoto to absolutna nowinka na rynku jubilerskim. Wymieniony kruszec jest znacznie bardziej wytrzymały niż czyste złoto. Co niezwykle ciekawe, jego waga jest niższa o ok. 30 procent. Czarne złoto stanowi doskonałą alternatywę dla osób, które zmagać się muszą z dokuczliwymi alergiami na tradycyjne opcje kruszcu, gdyż jest stabilne chemicznie. Ma szorstką powierzchnię, dlatego materiał pozostaje matowy. Stanowi zatem dosyć wyraźne przeciwieństwo do czystego złota i jest gratką dla osób będących fanami alternatywnej biżuterii.

Czarne złoto powstaje w kulowym młynie, który wykorzystywany jest celem zwiększenia wytrzymałości stopów złota i srebra. Później srebro wytrawia się przy pomocy kwasu azotowego. W rezultacie dochodzi do powstania nanoporowatego, czarnego złota.

Złota zawieszka ze znakiem zodiaku

Jak zadbać o złotą biżuterię? 2 skuteczne sposoby

Upływający czas wpływa niekorzystnie nie tylko na naszą urodę, ale także na posiadane przez nas złoto, które z każdym kolejnym rokiem pokrywa się nalotem w ciemnym odcieniu. Winowajca to obecny w powietrzu znany nam dwutlenek węgla. Na szczęście proces ten można odwrócić i przywrócić pierwotny wygląd naszej biżuterii. Miejmy na uwadze, iż wskazana jest systematyczność. Jeżeli zakładamy biżuterię regularnie, raz w miesiącu powinniśmy ją czyścić z tłuszczu i osadów, najlepiej poprzez przetarcie ściereczką wykonaną z mikrofibry nasączoną w delikatnym detergencie albo w wódce.

Nieestetyczny nalot w ciemnym kolorze, który zgromadził się na nieużytkowanej biżuterii, możemy usunąć z użyciem specjalnego roztworu soli i wody. Wystarczy przygotować pojemnik (nie może on być metalowy), do którego wsypiemy kilka łyżeczek soli i wlejemy niewielką ilość przegotowanej wody. Dno należy wyłożyć aluminiową folią i ułożyć na niej biżuterię. Po upływie kilku godzin ulubione pierścionki czy kolczyki powinny powrócić do swojego pierwotnego stanu.

Przede wszystkim musimy sprawdzić biżuterię pod względem obecności znaku próby i imiennika. Jeśli nie mamy pewności, czy mają one prawidłowy wygląd, warto zajrzeć do tabeli znaków probierczych i cech. Każdy spośród uczciwych sprzedawców, czy też kupców złota, powinien posiadać tego rodzaju tabelę. Jeśli jej nie ma albo mu nie ufamy, pomocny może być internet. Wystarczy wyszukać stronę internetową Głównego Urzędu Miar i tam odszukać właściwą tabelę.

Inna łatwa metoda sprawdzająca to zastosowanie magnesu. Złoto jest metalem szlachetnym, dlatego zalicza się do diamagnetyków. Oznacza to, iż nie ma żadnych właściwości magnetycznych. Miejmy jednakże na uwadze, iż złoto o niskiej próbie może drgać pod wpływem działania magnesu. Ponadto, platyna ma magnetyczne właściwości, zatem może się okazać, iż nasza biżuteria ma większą wartość, niż dotąd przypuszczaliśmy.

Warto poddać analizie także barwę biżuterii. Jeżeli dostrzegamy na niej przebarwienia albo plamy, powinniśmy zastanowić się, czy możemy zaufać sprzedawcy. Niewątpliwie biżuteria, która będzie wykonana ze stopu może zmieniać kolor, niemniej jednak zbyt widoczne zmiany barwy powinny wzbudzić nasz niepokój i skłaniać do dokładnego zbadania danego produktu. Możliwa jest również ocena złota przy pomocy kwasu azotowego niemniej, jednak jeżeli nie jesteśmy specjalistami, lepiej nie próbować tego samodzielnie robić. Kwas azotowy to substancja bardzo niebezpieczna z uwagi na silnie żrące właściwości.